متغیرها (variables) در برنامه نویسی

اگر هنوز وارد برنامه نوسی نشده‌اید و یا در این زمینه تازه کار هستید، خواندن این مقاله می تواند به شما کمک فراوانی بکند. در این مقاله به این موضوع می پردازیم که یک متغیر در برنامه نویسی چیست و متغیرها دارای چه انواعی هستند.

متغیر یا variable چیست؟

متغیر ها در برنامه نویسی و در دنیای کامپیوتر، در واقع مکانی از حافظه کامپیوتر هستند که می توانند داخل خود مقداری را ذخیره و نگهداری کنند. چرا به آن ها متغیر می گوییم؟

دلیل این نام گذاری این است که این خانه از حافظه تا انتها همین مقدار را نمی گیرد. یعنی ممکن است در طول برنامه شما و یا در طول استفاده از کامپیوتر، این مقدار تعیین کند. حتی ممکن است که آن خانه از حافظه آزاد شود و در دسترس منابع دیگر قرار بگیرد. پس مقدار داخل یک متغیر، ثابت نیست و می تواند در طول زمان تغییر کند.

به این تعریف از دانشنامه ویکی پدیا دقت کنید:

در برنامه‌نویسی رایانه، یک متغیر (به انگلیسی: Variable) یک مکان در حافظه (آدرس حافظه) است که دارای یک نام نمادین با عنوان شناسه (به انگلیسی: Identifier) می‌باشد و می‌تواند حاوی اطلاعات یا یک مقدار معلوم یا مجهول که به آن ارزش (به انگلیسی: Value)گفته می‌شود باشد. به زبان دیگر، متغیر در برنامه‌نویسی به فضایی که برای ذخیره داده‌ها کنار گذاشته شده‌است می‌گویند.

متغیر ها چگونه از هم تشخیص داده می شوند؟

همان طور که قبلا اشاره کردیم، متغیر ها خانه هایی از حافظه هستند. این خانه های حافظه دارای آدرس خاص خود می باشند. از طرفی هر متغیری دارای نوع و اسم خاص خود است. (در طول برنامه نویسی شما موظف هستید که برای متغیر نام تعیین کنید و در بعضی زبان ها باید type یا نوع آن را نیز هنگام تعریف ذکر کنید.)

وجود این دو مورد باعث می شود که متغیر ها به راحتی قابل دسترسی باشند. از طرفی شما نمی توانید از یک نوع ، چندین متغیر با اسم یکسان داشته باشید. اما در اکثر زبان های برنامه نویسی اگر نوع متغیر ها متفاوت باشد، می توانید اسم یکسان برای متغیرها  بگذارید.

برای آشنایی بیشتر با زبان سی و سی پلاس پلاس می توانید به مقاله انواع دستورات شرطی در سی و سی پلاس پلاس مراجعه کنید.

برای درک بهتر مثال زیر را مشاهده کنید:

ما یک عدد صحیح و یک string و همچنین یک عدد اعشاری داریم. می توانیم هر سه این متغیر ها را با یک نام (مثلا a) در نظر بگیریم:

int a;

string a;

float a; یا double a;

اما مشخص ایت که اگر بخواهید چندین متغیر با از یک نوع و یا dataType و با یک اسم (یکسان) تعریف کنید، سیستم این اجازه را به شما نمی دهد.

انواع متغیر ها در برنامه نویسی

در بعضی زبان های برنامه نویسی مانند سی و سی پلاس پلاس، به هنگام تعریف یک متغیر باید نوع آن را نیز مشخص کنید(مانند مثال بالا).

واضح است که برای شروع کدنویسی در این زبان ها، شما باید با انواع متغیر ها آشنایی کافی داشته باشید. در این بخش ما به شما انواع متغیر ها را توضیح می دهیم.

اعداد:

• اعدادصحیح (integral) : این اعداد در اکثر زبان های برنامه نویسی به صورت int تعریف می شوند. و نشان دهنده بازه ای از اعداد مثبت و منفی و صفر هستند.
• اعداد اعشاری یا ممیز شناور (float point): در زبان های برنامه نویسی معمولا این نوع را با نام float می شناسند. و اگر تعداد اعشار بیشتر و دقت بیشتری نیاز باشد، از double نیز استفاده می کنند.
• اعداد دودویی (Boolean): این متغیر نشان دهنده true و false است. معمولا true را معادل عدد 1 در نظر می گیریم و false را معادل عدد 0. ( در بعضی زبان ها مانند سی و سی پلاس پلاس، 0 برابر با false است و هر چه غیر صفر true است.)

کاراکتر ها و رشته ها:

• کاراکتر: اگر بخواهیم فقط یک کاراکتر ار تعریف کنیم از کلیدوازه char استفاده می کنیم. (بیشترین استفاده در زبان C)
• استرینگ (string) : وقتی  مجموعی از کاراکتر ها را تعریف می کنیم (مانند نام و یا نام خانوادگی) از نوع string برای تعریف آن استفاده می کنیم.

نکته: شما می توانید آرایه ای از کاراکتر ها را نیر برای ذخیره نام خود در نظر بگیرید و از نوع رشته استفاده نکنید. اما به شما پیشنهاد می دهیم که از نوع string استفاده کنید  در این صورت از کتابخانه های مهم و پر کاربرد string و توابع آن نیز بهره می برید.